آیا مردم دینشان را از تلویزیون می گیرند؟
در حوزه دین و رسانه دو نظر عمده با یکدیگر در تقابل هستند. یکی رویکرد فناوری محور و دیگری رویکرد محتوا محور یا معنا محور. رویکردهای فناورانه بیشتر به این نکته توجه دارند که تحول فناورانه در حوزه رسانهها به همراه تحولات اجتماعی، سیاسی و فکری ایجاد شده در دوران رنسانس، انقلاب صنعتی و انقلاب بزرگ فکری اروپا رخ داده است. این رسانهها که محصول یا بخشی از محصول فرایند جدایی دین از جامعه، دین از حکومت و دین از عرصههای مختلف اجتماعی هستند به طور طبیعی جایگاه چندانی برای دین قائل نیستند. در کشور ما افرادی وجود دارند که معتقدند، رادیو و تلویزیون مسلمان شدنی نیستند. اینان به تقابل ذاتی بین دین و رسانههای جدید باور دارند. رویکرد دوم که رویکرد معنا محور یا محتوا محور است، برای رسانهها جنبه ابزاری قائل است. اما به عنوان یک متغیر وابسته، نه یک متغیر مستقل. در این رویکرد دین به عنوان مهمترین نهاد معنابخش در زندگی انسان مطرح میشود. اگر دین کارکرد اصلیاش معنابخشی به زندگی باشد و این معنابخشی با هر ابزاری انجام شود، ما میتوانیم خانواده دینی، آموزش و پرورش دینی و رسانههایی با رویکرد دینی داشته باشیم که جامعهپذیری دینی را میان نسل جدید و نسل موجود محقق کند. به نظر میرسد در حوزه ارتباطات و در ربط دین و رسانه، این دو نظریه وجود دارد.
به قلم حسام الدین آشنا